Paano Gumawa ng Sanaysay. Ang paggawa ng mga sanaysay o essay ay tila bahagi na ng buhay ng isang estudyante. Quarterly nagpapagawa ng sanaysay si Teacher, minsan naman may mga contest tuwing buwan ng wika sa pagsulat ng sanaysay. Minsan naman, kailangan mo talagang gumawa ng sanaysay dahil requirement ito. Huhulaan ko na, nagbabasa ka ngayon kasi may dapat kang isulat na sanaysay mamaya. Don’t worry na dahil narito na ang aming tutorial kung paano gumawa ng sanaysay.
Paano gumawa ng sanaysay o essay?
Heto ang ilang guide at tips kung paano gumawa ng sanaysay:
Isulat ang iyong pangalan at mahahalagang inpormasyon
Kadalasang nagbibigay si Teacher ng format na dapat mong sundin, sundan mo ang format ng maayos at isulat ang iyong pangalan kung saan nararapat. Kung required ang date at iyong section, isulat ito. Minsan naman, kung ikaw ay contestant sa isang contest, pakinggang maiigi ang instructions ng mga dapat mong ilagay sa iyong papel.
Tamang palugid at bantas
Teka, teka. Bago ka magsulat ng isang salita, kailangan mo munang pansinin ang mga bantas at palugid sa papel. Dapat malinis ang papel na pagsusulatan mo at tuwid ang iyong palugid. Kung nahihirapan kang magsulat na tuwid ang palugid, itupi ang papel o kaya naman ay gumamit ng lapis at ruler upang markahan ang iyong palugid. Sa iyong unang talata, dapat nakaurong ang unang pangungusap mo.
Matapos mong masigurado na malinis ang iyong papel at tama ang iyong mga bantas, pwede mo nang gawin ang susunod na step.
Simulan sa pamagat
Isulat mo ang iyong pamagat sa gitna ng iyong papel, o kung sa MS Word mo ito isinusulat, siguraduhing naka-gitna ang iyong pagsulat. Ang iyong pamagat ay dapat may kinalaman sa ibinigay na paksa, dapat itong kaagaw-agaw ng pansin at ang malakas ang dating nito. Kumbaga sa isang tao, ang pamagat ay ang mukha ng iyong sanaysay. Ito ang unang makikita ng mga taong babasa ng iyong sanaysay kaya’t dapat pamagat pa lang, panalo na!
Siguraduhin ring maayos ang capitalization ng iyong pamagat. Ang mga mahahaba at importanteng mga salita ay nag-uumpisa sa malaking titik. Ang mga pangalan, pandiwa, pang-abay, pang-uri ay dapat naka-capitaliza. (Halimbawa: Juan, Naglayas, Matingkad). Ang mga maikli at di importanteng mga salita tulad ng mga inklitik (conjuctive adverbs), pangatnig (transitional devices) ay nag-uumpisa sa maliit na letra, not unless ito ang unang salita ng iyong pamagat. (Halimbawa: raw, lang, nang)
Isipin ang tema
Kadalasang nagbibigay sila ng tema o paksa na iyong isusulat. Minsan rin naman free-choice ang iyong paksa at mayroon kang kalayaang pumili ng iyong isusulat. Kung ano mang paksa ang iyong isusulat, pag-isipan itong mabuti, pag-aralan at suriin. Kung ang iyong paksa ay isang napapanahong isyu tulad ng pagtaas ng mga bilihin o environmental concerns (tulad ng mga bagyo at climate change) makabubuting magsulat ng mga inpormasyon na may layuning turuan ang iyong mga mambabasa. Kung ang iyong paksa naman ay naglalayong magpahayag ng iyong opinyon (Halimbawa: pagka-upo ng bagong pangulo, pagtaas ng sahod ng mga guro). Kung ang iyong paksa naman ay nangangailangan ng creative writing (Halimbawa: magandang lugar sa bansa, festivals).
Araling mabuti ang iyong paksa bago ka mag-umpisang magsulat. Kung binigyan ka ng free time para mag-research tungkol sa iyong topic, kunin mo ang oportunidad na ito upang makilala ang iyong paksa ng marami kang maisulat na makakabuluhang bagay sa iyong sanaysay.
Gumawa ng mabuting panimula
Sa paggawa ng sanaysay, ang unang salita o pangungusap sa iyong sanaysay ay dapat ay kaagaw-pansin rin. Ito ang pambungad ng iyong sanaysay at magbibigay ng impresyon sa iyong mga mambabasa. Siguraduhing kawili-wili at hindi nakaka-inip ang iyong unang pangungusap. Ito kasi ang unang papansinin ng iyong mga mambabasa kaya’t dapat ito ay kaagaw-agaw pansin talaga.
Alam mo bang pwede kang kumita kahit estudyante ka pa lang kahit na wala kang puhunan? Basahin mo dito:
Paano Kumita Kahit Walang Puhunan Gamit ang Coins.PH?
Isulat ang mga mahahalagang impormasyon
Sa katawan ng iyong sanaysay nakapaloob ang mga mahahalagang impormasyon at bagay na dapat mong banggitin. Iwasan mong pahabain at hilain ang iyong pagpapaliwanag dahil magiging nakakabagot ang pagbabasa ng iyong mga mambabasa. Siguraduhing ang iyong mga pagpapaliwanag ay straight to the point at hindi paligoy-ligoy, lalo na kung ang iyong sanaysay ay naglalayong magbigay-impormasyon.
Kung ang iyong sanaysay naman ay may halong kwento, siguraduhing ang bawat pangyayari sa kwento ay nakakasabik ng mga mambabasa.
Tapusin sa kaaya-ayang wakas
Bukod sa iyong pamagat, isang bahagi ng iyong sanaysay na sadyang mahalaga ay ang wakas. Dahil ito ang huling bagay na mababasa ng iyong mababasa bago niya ilapag ang iyong sanaysay, ito rin ang isa sa mga medaling maalala na bahagi ng sanaysay. Kaya’t kailangan mong pahalagahan ang oportunidad na ito at mag-iwan ng marka sa iyong mambabasa.
Maaring pamamaraan upang mag-iwan ng isang tumatagal na impresyon sa iyong mambabasa gamit ang iyong wakas. Maari kang gumamit ng isang kasabihan o alegorya/metapor na may magandang kahulugan. Maari mong balikan ang iyong panimula at i-dugtong dito ang iyong wakas. Maari kang mag-iwan ng isang tanong na talaga namang pag-iisipang mabuti ng iyong mambabasa ang sagot. Sabi nga nila may dalawang bahagi kung paano gumawa ng sanaysay ang kailangan mong matutunan nang tama, ang panimula at pangwakas.
Halimbawa ng sanaysay:
Narito ang isang halimbawa ng sanaysay. Gamitin mo ito bilang basehan kung paano gumawa ng sanaysay.
Isang Mabuting Desisyon ang Paghinto sa Pag-inom ng Alak
Kung tutuusin, isang napakadaling gawain ang pagpasok sa kahit anong uri ng addiction. Ang mas mahirap ay ang paglabas sa ganitong kondisyon kapag ikaw ay nalulong na. Ang alcohol ay isang nakaka-addict na substance. Kung patuloy mo itong aabusuhin sa matagal na panahon, maaari kang mahulog sa kanyang patibong. Maaari kang maging addict dito at mamamalayan mo na lamang na hindi mo na pala kayang kumilos kung wala ito. Magigising ka na lamang isang umaga na hindi mo na pala kayang mabuhay nang hindi umiinom. Sapagkat ang alak nga ay nakapasok na sa iyong sistema at ito’y nakagawa na ng isang malakas na impluwensiya sa iyong katawan at isipan. Na parang kasama na ito ngayon sa iyong regular na pangangailangan upang makagawa ng pang-araw-araw na gawain.
Alam nating lahat na ang alak ay isang mapanirang substance. Maraming masamang epekto ang labis na pagkonsumo nito sa ating kalusugan at buhay. At kahit na baliktarin mo ang sitwasyon at mundo, sigurado akong malalaman mong walang mabuting maidudulot ang labis na pag-inom nito lalo na sa pagtagal ng panahon. Kaya nga ang paghinto sa pag-inom ay isang mabuting desisyon na siyang makapagpapabago ng iyong buhay at pati na rin ang kalagayan mo sa iyong community at kapaligirang ginagalawan. Hindi rin natin dapat isa-isantabi na ang desisyong ihinto ang bisyong ito ay makabubuti sa iyong kinabukasan at makapagpapatibay pa ng lubos ng mga relasyong maaaring nasira noong nakaraan habang ipinagpapalit mo kang alak sa iyong mga mahal sa buhay.
Hindi madali ang huminto sa iyong nakasanayan. Lalo pa nga’t naimpluwensiyahan na nito ang iyong katawan at isipan. Pero kung ilalagay mo sa iyong utak ang gawaing ito, maaaring mapagtagumpayan mo ito kahit sa iyong sariling paraan. Mahirap na kung mahirap, ngunit maraming paraan upang makaalis ka sa iyong bisyo. At kung maghahanap ka lamang ng mga programa na maaaring makatulong sa iyo, magiging madali ang paghinto sa pag-inom ng alcohol.
Marami pang panahon para tumigil ka. Marami ring available na paraan para mapaglaban ang iyong kondisyon bilang isang alcoholic. Manghinayang ka sa panahon na inuubos mo lamang sa iyong pag-inom. Sikapin mong pahalagahan ang mga pera na ginagastos mo sa pagtangkilik sa mga inuming nakalalasing. At lagi mong isa-alang-alang ang mga mahal mo sa buhay na umaasang ikaw ay may kapasidad na magbagong buhay. Hindi kailanman maibabalik ang mga nasayang na ito at lalo pang madaragdagan kung patuloy kang iinom ng alak. Ngunit kahit hindi man maibalik ang mga nasayang na panahon at salapi, maaari mo pang baguhin ang takbo ng iyong buhay kung ititigil mo na ang iyong bisyo. At sigurado akong hindi na madaragdagan ang iyong mga problema bagkus ay magkakaroon ka ng mas magandang kalusugan at mabuting pamumuhay ngayon at sa darating pang panahon.
Ngayong alam mo na kung paano gumawa ng sanaysay, isulat mo na ‘yang sanaysay na iyan at maniwala sa iyong sarili na kaya mo itong isulat.
Sana ay may natutunan ka sa article na ito. Pwede ba kaming humingi ng suporta? I-LIKE mo naman ang aming Facebook Page >> PaanoHow o kaya naman ay i-SHARE mo ang article na ito sa iyong mga classmates.